|
Tweet |
Elmadan bala, adaçayından ayvaya, ebegümecinden biberiyeye… Dünyada 100’den fazla sirke çeşidi
olduğunu biliyor muydunuz? Sağlıklı beslenmede önemli bir yere sahip olan sirke, sindirimi
kolaylaştırması ve çeşitli enfeksiyonlara karşı kullanılan bir besin olması nedeniyle eski zamanlardan beri tüketilen başlıca şifa kaynaklarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi
Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan, son yıllarda popülaritesi giderek artan sirkenin kilo
kontrolüne yardımcı olmadan şekeri dengelemesine dek birçok faydası olduğunu belirtirken, buna karşın
doğru tüketilmediğinde fayda yerine zarar verebildiğini de vurguluyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek
Ertan, sirkenin az bilinen 7 önemli faydasını anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu; bir de evde
yapabileceğiniz pratik meyve sirkesi tarifi verdi…
Kilo kontrolüne katkı sağlıyor
Üç ay boyunca, her gün yemeklerinize katacağınız 1 yemek kaşığı sirkenin beden kitle
indeksinde 0.4-0.7 puanlık azalmaya neden olabileceğini gösteren çalışmalar bulunuyor.
Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan “Salata ve yemeklerinize her gün 1 yemek kaşığı sirke
ekleyebileceğiniz gibi, bu miktarı suda seyrelterek de tüketebilir ve kilo kontrolünüz açısından
fayda sağlayabilirsiniz. Ancak günde 1 kaşık sirke tüketimini obezitenin çaresi olarak
görmemek gerek” diyor.
İnatçı öksürüğe iyi geliyor
Tıbbın babası sayılan Hipokrat’ın Milattan Önce 400’lü yıllarda akut enfeksiyonları ve yaraları
iyileştirmek için sirkeyi kullandığı biliniyor. Artık tüm bakterilere karşı etkin olmadığı ortaya
konsa da çok eski bir formül olarak bal ve sirke karışımı inatçı öksürüklere karşı hala
kullanılıyor. Sirkenin tahriş etme özelliğine değinen Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan,
“Deride oluşan enfeksiyonlarda kullanımı enfeksiyona neden olan bakterinin türüne göre etkili
olabilir. Fakat asitlik derecesinin yüksek olduğu ve tahriş etme kabiliyetinin olduğu da
unutulmadan kullanılmalıdır” uyarısında bulunuyor.
Hijyen sağlamaya destek oluyor
Sirke, içeriğinde bulunan asetik asit sayesinde besinlerin bozulmadan saklanmasına yardımcı
oluyor. Çünkü zararlı bakteriler yüksek asitli ortamlarda yaşayamıyor. Sebze ve meyvelerin
son yıkama suyuna sirke eklenmesinin besin hijyenini sağlamada etkili olduğuna vurgu yapan
İpek Ertan, uygulanması gereken ölçü hakkında “1 litre suya 1 yemek kaşığı sirke
koyduğumuz suda 5 dakika bekleterek sebze ve meyvelerin dezenfekte olmalarını
sağlayabiliriz” diye bilgi veriyor.
Yüksek tansiyona iyi geliyor
Fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, her gün sirkeli su içen farelerin tansiyonlarındaiçmeyenlere göre bir düşüş yaşandığı görüldü. Henüz insanlar üzerinde yapılan bir çalışmayok. Ancak sirkenin yiyeceklere lezzet kattığı için tuz ihtiyacını azaltabileceği ve böylece ntansiyonu düşürmeye yaradığı yorumunu yapan Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan,“Yüksek tansiyonu olan kişilerin sindirim sistemi sorunları yoksa 1 yemek kaşığı sirkeyi bol su ile karıştırıp tüketmelerinde bir sakınca olmayabilir” diyor.
Tümörlerle savaşıyor
Farelerde yapılan bir başka çalışma da sirkenin tümörler üzerindeki etkisini gösteriyor.
Aşılama yöntemi ile kanser oluşturulan iki grup farede, sirkeli su ile beslenen farelerin
beslenmeyen farelere göre önemli ölçüde daha küçük tümör hücrelerine sahip olduğu
görüldü. Sirkedeki antitümör faktörlerin henüz tanımlanmadığını kaydeden İpek Ertan ”Ancak
bilim insanları sirkenin bağırsaklarda diyet lifinin sağlıklı yağ asitlerince parçalanmasını
sağlayarak bunu yaptığını düşünmekte” diye konuşuyor.
Kan şekerini dengelemeye yardım ediyor
Karbonhidrat içeren bir öğünden sonra tüketilen beyaz sirkenin vücudun verdiği glisemik
cevabı anlamlı bir düzeyde düşürdüğünü ve insülin duyarlığını da belirgin ölçüde artırdığını
gösteren çalışmalar var. Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan, “Bu çalışma sonuçları ne
anlama geliyor?” sorusuna ise şöyle cevap veriyor: “Glisemik indeks, yiyecek tüketiminden iki
saat sonra kan şekeri seviyesindeki artışı gösteriyor. Glisemik indeksi yüksek olan yiyecekler
hızla kana karışarak şeker düzeyini etkiler. Vücudun verdiği glisemik cevabın düşük olması ise
sağlık açısından daha faydalı. Kısacası bu çalışma sonuçları beyaz sirkenin kan şekeri
düzeyinin dengelenmesine katkı anlamına geliyor. Burada sirke içindeki asetik asitin, nişasta
sindiren enzimlerle etkileşime girdiği için kan şekeri yönetimine yardımcı olmada rol oynadığı
düşünülüyor. Tüm bu özellikleri ile sirke diyabeti tedavi etmez ama belli bir miktarda
kullanımı vücudun karbonhidratı daha iyi sindirmesine yardımcı olabilir.”
Bağırsakları koruyor
Sirke bilinen en eski mayalı ürünlerden biri. Mayalanma sırasında açığa çıkan yararlı bileşikler,
özellikle antioksidanlar sirkenin yine de bağırsak dostu bir besin olmasına yetiyor. Beslenme
ve Diyet Uzmanı İpek Ertan’a göre, bağırsak floramızı güçlendirmek, bağışıklığımızı yüksek
tutmak için beslenmemizde sirkeye de yer vermemiz gerekiyor.
Bu uyarılara dikkat!
Birçok faydası olsa da sirke tüketiminde dikkat edilmesi gereken çok önemli noktalar var.
Beslenme ve Diyet Uzmanı İpek Ertan, “Sürekli sirke kullanmak diş minesinin
yıpranmasına neden olabilir. Böbrek hastalığı olanlar düzenli sirke tüketmemeli. Ülser, reflü,
gastrit gibi sindirim sistemi rahatsızlığınız varsa sirkeden uzak durmalısınız. Herhangi bir
sağlık probleminiz olmasa bile kesinlikle sirkeyi doğrudan kullanmayın! Mutlaka su ile
seyrelterek tüketin” diyor
Meyve sirkesi tarifi
1 çay bardağı nohut
1 kilogram sirke yapmayı planladığınız meyve (örneğin; üzüm)
2 yemek kaşığı bal
1 litre içme suyu
1 yemek kaşığı kaya tuzu
Üzümleri güzelce yıkayıp sularının süzülmesi için bir kenara alın. Sirkeyi yapacağınız cam
kavanozu iyice yıkayıp kurutun. Önce suyu, ardından da meyveleri kavanoza koyun. Ardından
nohut ve 1 yemek kaşığı balı da ilave edip tahta ya da silikon bir kaşıkla karıştırın. Üzerini bir
tülbentle kapatıp paket lastiği yardımıyla tülbendi sabitleyin. Kavanozu karanlık bir ortama
yerleştirin ve iki günde bir tahta ya da silikon bir kaşıkla karıştırın. Bu işlemi tüm üzümler dibe
çökene kadar (yaklaşık 20 gün) sürdürün.
Ardından sirkenizi 20 gün de aynı yerde
karıştırmadan bekletin ve mayalanmasını sağlayın. Bu esnada üzerinde sirke anası adı verilen
tabaka oluşacaktır. Sirke anasını bir kenara alın. Meyveleri süzüp alın. Sirkeyi yeniden
kavanoza alıp içine 1 tatlı kaşığı bal ve kaya tuzu ekleyin. Tülbentle yeniden kapattığınız
kavanozu 20 gün daha bekletin.
